Εθνική ενότητα ή μεταμοντέρνο πραξικόπημα;.

Παρουσιάστηκε ως η αναγκαία στιγμή εθνικής ενότητας και συνεννόησης. Όμως, στην πραγματικότητα ήταν ένα είδος πραξικοπήματος.  Μέσα σε λίγες ημέρες ακυρώθηκε μια κυβερνητική απόφαση, καθαιρέθηκε μια κυβέρνηση, υποχρεώθηκε ένα μεγάλο κόμμα σε αλλαγή γραμμής και βρεθήκαμε με έναν τραπεζίτη για πρωθυπουργό. Όλα αυτά ύστερα από έναν ωμό εκβιασμό των δανειστών μας. Στις 26 Οκτωβρίου 2011 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οριστικοποιείται ο μηχανισμός του γνωστού PSI και το νέο Μνημόνιο. Λίγες ημέρες πριν, η Ελλάδα είχε αντιμετωπίσει άλλη μια μεγάλη απεργία, ενώ δύο ημέρες μετά, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, διακόπτεται από αγανακτισμένους διαδηλωτές η παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου. Η πολιτική κρίση κορυφώνεται, καθώς το ΠΑΣΟΚ υφίσταται τεράστια φθορά, ενώ η Ν.Δ. ακόμη διατηρεί την αντιμνημονιακή τοποθέτησή τους.

Ο Γ. Παπανδρέου, είτε αναζητώντας «ηρωική έξοδο» είτε επιδιώκοντας να αποσπάσει ευρύτερη συναίνεση (η δική του εξήγηση), ανακοινώνει δημοψήφισμα για τα μέτρα. Οι αγορές αντιδρούν πτωτικά και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εξοργίζονται.  Ο Ελληνας πρωθυπουργός καλείται εσπευσμένα στο περιθώριο της συνόδου του G20. Οι ηγέτες της Ευρώπης επιλέγουν τον δρόμο του ωμού εκβιασμού για την Ελλάδα: Η χώρα έπρεπε να δεχτεί όλα τα μέτρα, ειδάλλως δεν θα έπαιρνε την επόμενη δανειακή δόση και το δημοψήφισμα, εάν ήταν να γίνει, θα έπρεπε να είναι όχι για τα μέτρα, αλλά για την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το άγχος ήταν η «μετάδοση» της ελληνικής «ασθένειας» στην Ιταλία, που είχε το τέταρτο μεγαλύτερο σωρευμένο χρέος στον κόσμο. Ο Σαρκοζί επιτίθεται με τον πιο σκληρό τρόπο στον Παπανδρέου, με τους υπόλοιπους ηγέτες να συναινούν. Ο Παπανδρέου προσπαθεί να υπερασπιστεί τη γραμμή ότι το δημοψήφισμα θα φέρει συναίνεση, αλλά όσο περνάει η ώρα καταρρέει. Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μπαρόζο, είχε ήδη επικοινωνήσει με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αντώνη Σαμαρά. Η πίεση ήταν μεγάλη να δεχτεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας, για να αποφευχθεί το δημοψήφισμα, αλλάζοντας τη σκληρή αντιπολιτευτική γραμμή που είχε μέχρι τότε. Ταυτόχρονα, ο Μπαρόζο λέει ευθέως στον Βενιζέλο ότι «πρέπει να “σκοτώσουμε” το δημοψήφισμα». Ο Βενιζέλος συμφωνεί, αφού βλέπει επιτέλους τον τρόπο να γίνει αυτός ηγέτης του ΠΑΣΟΚ.

Στο ΠΑΣΟΚ το ανακτορικό πραξικόπημα γενικεύεται και ζητείται η άμεση παραίτηση του Παπανδρέου. Αυτός αποσύρει την πρόταση για δημοψήφισμα, παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης και λίγο μετά παραιτείται. Ο Λουκάς Παπαδήμος, πρώην κεντρικός τραπεζίτης και άνθρωπος εμπιστοσύνης των δανειστών, γίνεται πρωθυπουργός μιας κυβέρνησης που φτιάχτηκε για να υπογραφεί ένα νέο Μνημόνιο και να εξασφαλιστεί μια εικόνα συνευθύνης (και συνενοχής) του μεγαλύτερου μέρους των πολιτικών δυνάμεων. Τα αποτελέσματα των εκλογών του Μαΐου 2012, με τις τεράστιες απώλειες των παραδοσιακών κομμάτων, έδειξαν πώς δέχτηκαν οι πολίτες την πλήρη κατάλυση κάθε δυνατότητας δημοκρατικής διεξόδου τον Νοέμβριο του 2011, αλλά και τη λογική ότι οι κυβερνήσεις δεν κρίνονται στις εκλογές, αλλά στις διαβουλεύσεις των ηγετικών δυνάμεων της Ε.Ε.