Η πρώτη Documenta, με τίτλο «Τέχνη του 20ού Αιώνα, Ζωγραφική,  Γλυπτική,  Αρχιτεκτονική  1905-1955», η οποία διεξήχθη το καλοκαίρι του 1955, είχε τον ξεκάθαρο και υψηλό στόχο να φέρει σε επαφή  τις γενιές των Γερμανών  που  μεγάλωσαν  υπό  το Γ’  Ράιχ με την τέχνη που οι ναζί είχαν καταστείλει ως «εκφυλισμένη»: τον κυβισμό, τον εξπρεσιονισμό, τον φουτουρισμό και, βεβαίως, την αφηρημένη  τέχνη. Ταυτόχρονα, όμως, σηματοδοτούσε και την επάνοδο της Δυτικής Γερμανίας στις τάξεις των «πολιτισμένων» χωρών ως επιστέγασμα μιας μεταπολεμικής δεκαετίας, που είχε ήδη δει την αποκατάστασή της από οικονομική άποψη. Μολονότι η πρώτη έκθεση δεν είχε σχεδιαστεί με την πρόθεση να επαναληφθεί, η επιτυχία της -δέχτηκε περίπου 130.000  επισκέπτες- οδήγησε στην εκ νέου διοργάνωσή  της. Από το 1972  διεξάγεται ανά πενταετία. Η έκθεση με τη μεγαλύτερη προσέλευση κόσμου μέχρι στιγμής ήταν αυτή του 2012, την οποία επισκέφθηκαν περισσότεροι από 900.000 άνθρωποι.

Γνωρίζοντας την πολιτική ταυτότητα της Documenta, ίσως δεν κάνει τόσο μεγάλη εντύπωση  ο τρόπος με τον οποίο φέτος αποφασίστηκε η 14η διοργάνωσή  της να σχετιστεί με την ελληνική πρωτεύουσα, υπό τον τίτλο «Μαθαίνοντας από την Αθήνα». Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που καλλιτεχνικοί  διευθυντές  αποτολμούν  κάτι παρόμοιο. Ο  Οκουι  Εν γουέζορ,  καλλιτεχνικός  διευθυντής  της 11ης  Documenta του 2002,  θέλησε να ανατρέψει  τον «ευρωκεντρισμό» της έκθεσης διοργανώνοντας παράλληλες «πλατφόρμες» στη Βιέννη, το Βερολίνο, την Αγία Λουκία, το Νέο Δελ χί  και το Λάγος. Στη 13η  Documenta,  η καλλιτεχνική διευθύντρια, Κάρολιν Κριστόφ-Μπακάρτζιεφ, τοποθέτησε έργα τέχνης στην Καμπούλ του Αφγανιστάν και στο Μπαμφ του Καναδά. Σίγουρα, όμως, η απόφαση του σημερινού καλλιτεχνικού διευθυντή, Ανταμ Σίμτσικ, να διοργανώσει  τη μισή έκθεση στην Αθήνα ήταν ένα εγχείρημα ολωσδιόλου άλλης κλίμακας.

Η 14η Documenta διοργανώθηκε  σε περίπου 40 χώρους στην Αθήνα, με τη συμμετοχή περίπου 160 καλλιτεχνών. Άνοιξε στις 8 Απριλίου και διήρκεσε έως πριν από λίγες ημέρες, στις 16 Ιουλίου. Το έτερον μέρος της έκθεσης άνοιξε στο Κάσελ στις 10 Ιουνίου και θα διαρκέσει έως τις 17 Ιουνίου. Ο προϋπολογισμός της έκθεσης ήταν περίπου 37 εκατομμύρια ευρώ.

Με τη φιλοξενία  του κορυφαίου  αυτού καλλιτεχνικού θεσμού, λοιπόν, άρτι ολοκληρωθείσα, το προφανές ερώτημα είναι: Τι μας άφησε η Documenta 14;