Για τους φανατικούς επικριτές της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και για τους οπαδούς των «κεντρώων» πολιτικών σε όλη τη Δύση, η Βενεζουέλα παίζει τον ρόλο της Σοβιετικής Ρωσίας στον Ψυχρό Πόλεμο: Είναι η εν Γη δυστοπία, η απειλή  της οποίας στέκεται ως δαμόκλειος σπάθη  πάνω  από τα κεφάλια μας. Ποια είναι, όμως, η πραγματικότητα; Τι είναι σήμερα η Βενεζουέλα, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά;

Η πρωτοφανής σε έκταση, για τα δεδομένα της Βενεζουέλας έως τότε, κοινωνική πολιτική του Ο. Τσάβες υπήρξε ο βασικός άξονας της διακυβέρνησής του. Συσσίτια για τους φτωχούς, προγράμματα  στέγασης για τους άστεγους, νοσοκομεία για τους ανασφάλιστους και επέκταση της εκπαίδευσης με στόχο την εξάλειψη του αναλφαβητισμού αποτέλεσαν την αιχμή του δόρατος μιας διακυβέρνησης  λαοφιλούς από έναν χαρισματικό ηγέτη. Ο θάνατος του Τσάβες, όμως, δημιούργησε το πρόβλημα που ακολουθεί κάθε απώλεια μιας χαρισματικής προσωπικότητας, που ουσιαστικά ταυτίζεται με τον κοινωνικό μετασχηματισμό που προκαλεί: αυτό της διαδοχής. Ο Νικολάς Μαδούρο ανέλαβε το δύσκολο έργο της συνέχειας της Μπολιβαριανής Επανάστασης. Στις εκλογές που προκηρύχθηκαν τότε ο Μαδούρο κέρδισε τον Ενρίκε Καπρίλες με διαφορά που δεν ξεπερνούσε τη 1,5 μονάδα.

Καταλαμβάνοντας το 95% των εξαγωγών και το 1/4 του ΑΕΠ της χώρας, το πετρέλαιο είναι με διαφορά ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την πορεία των μακροοικονομικών δεικτών της Βενεζουέλας. Είναι έτσι λογικό η καταβαράθρωση της τιμής του βαρελιού το 2014 να έδωσε μια χρυσή ευκαιρία στην αντιπολίτευση της κυβέρνησης Μαδούρο να εξαπολύσει μια επίθεση με όλα τα μέσα εναντίον της.

Η Μπολιβαριανή Επανάσταση στη Βενεζουέλα, από τον Ούγκο Τσάβες έως  τον Νικολάς  Μαδούρο, μπορεί  αν ιδωθεί με όρους καθαρής θεωρίας να μη διεκδικεί κανέναν πραγματικά επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Διεκδικεί, ωστόσο, τις δάφνες μιας ουσιαστικής κοινωνικής μεταρρύθμισης, που, αν μη τι άλλο, χάρισε αξιοπρέπεια και δημιούργησε  ελπίδα. Και είναι πάνω  σε αυτό το πλαίσιο που η συζήτηση για αυτήν προσλαμβάνει μείζονα πολιτική σημασία.

Όμως, σήμερα, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η φυγή προς τα εμπρός που δοκιμάζει ο Νικολάς Μαδούρο θα μπορέσει να έχει τα ίδια αποτελέσματα, δηλαδή να σηματοδοτήσει την ακόμη μεγαλύτερη λαϊκή κινητοποίηση  και τομές στην κατεύθυνση μιας πραγματικής Δημοκρατίας «από τα κάτω». Αυτό θα απαιτήσει πραγματικό  λαϊκό ενθουσιασμό και συμμετοχή που στη σημερινή συγκυρία δεν είναι δεδομένο ότι υπάρχει με τον τρόπο περασμένων δεκαετιών.